Początki monety. Pierwsze pieniądze.
Ludzkość zanim wprowadziła monety i gospodarkę wymienno-pieniężną, wypróbowywała setki rodzajów prymitywnego pieniądza (np. płatki lniane, sól, skórki wiewiórek). Okazało się jednak że najbardziej optymalnym surowcem były metale szlachetne i ich stopy (złoto, srebro, elektron), gdyż nie niszczyły się przy długim użyciu jak płócienka, nie topiły się w wilgoci, jak sól, transport nie nastręczał trudności, nie zajmowały bowiem dużo miejsca i prezentowały dużą wartość przy najmniejszej objętości, łatwo dzieliły się na określone części i za pomocą wagi dawały się dokładnie wymierzyć.
Kruszce szlachetne krążyły początkowo jako surowe, nie obrobione kawałki złota lub srebra. Przy każdej transakcji trzeba było odważać i odrąbywać odpowiednią ilość metalu. Ślady takiego sposobu płacenia nosi nazwa rubla, po polsku – rąbla – od rąbać.
Wg Kodeksu Hammurabiego, Babilończycy często płacili złotem lub srebrem za usługi lub produkty. Kruszce trochę rozgrzewano i dzielono na odpowiednie kawałki.
Wymianie podlegały też metalowe przedmioty codziennego użytku jak pierścienie, siekiery, bransolety, dzidy itp. Z czasem ich wartość również określano wg zawartości metalu ważąc je na targu. Ślady takiego systemu odnajdujemy w Iliadzie Homera, gdzie Achilles ustala takie nagrody dla zwycięskich biegaczy: srebrny starter, wołu i pół talenta zlota.
Plutarch i Knenofont podają, że spartański prawodawca Likurg usunął z obiegu złoto i srebro, a na ich miejsce wprowadził „monetę” żelazną w postaci żelaznych dzid czy też prętów, zwanych obolos (stąd nazwa drobnej późniejszej monety – obola). Nie ułatwiało to życia peloponeskim kupcom, bo aby przewieść 10 min takich dzid potrzebny był wóz. Sześć takich dzid, dających się wygodnie objąć dłonią, tworzyło drachmę – garść (później nazwa greckiego pieniądza o większej wartości). Dopiero król Argos Faidon z Eginy wycofał te niezbyt praktyczne pieniądze i wprowadził wzorem lidyjskim poręczną srebrną monetę.
Część pierwsza: [ Początki monety. Jak narodziła się moneta ]
(Wg Henryk Cywiński „Z dziejów pieniądza na Świecie”, Warszawa 1986)
Statystyka: |
Przeglądano: 3775 |
Ilość komentarzy: 0 |
|
|
|
|
|
|