Potężne imperium perskich Achemenidów po podboju Lidii przejęło cały system monetarny pokonanych. Nadal emituje się tu złote darejki i srebrne siglosy. Nowi władcy ok.. 500 r. p.n.e. wprowadzili jedynie własne wizerunki: postać króla który przyklękając trzyma łuk i długie berło. Waga monet i stosunek obu metali pozostał w mocy do końca panowania dynastii Achemenidów. Perscy monarchowie nie doceniają jednak w pełni prestiżowej i propagandowej roli jaką mógłby pełnić jednolity imperialny pieniądz. Swoje monety biją podlegli im satrapowie jońskich miast greckich czy niegrecka Lidia, Cylicja oraz miasta fenickie.
Zupełnie inne podejście mieli Ateńczycy, których pieniądz nabiera po zwycięskich wojnach perskich wyjątkowego w świecie greckim znaczenia. Srebrna tetradrachma z głową Ateny na awersie i sową na rewersie zyskuje zupełnie specjalną rangę. Bita z bardzo dobrego srebra, wydobywanego w Laurion, stała się jedną z najbardziej rozpowszechnionych jednostek płatniczych swoich czasów. Ateńskie tetradrachmy odgrywały rolę pieniądza międzynarodowego i odnajdujemy dziś w Syrii, Iranie a nawet Afganistanie, gdzie dotarły dzięki ożywionej wymianie handlowej.
Po wojnach perskich do wizerunków na monetach ateńskich dodano wieniec laurowy na hełm bogini, a dzwon hełmu ozdobiono aflastonem – fragmentem dekoracji okrętu. W ten sposób upamiętniono wielkie zwycięstwo nad flotą perską pod Salaminą. Biorąc zaś pod uwagę olbrzymi zasięg monet ateńskich, przy okazji przypomniano Grekom komu to zwycięstwo zawdzięczają i jakie greckie polis jest najpotężniejsze.
W 457 roku p.n.e. Ateny pokonały swoją wielką rywalkę handlową Eginę. Pokonane miasto zmienia wizerunek na emitowanych przez siebie monetach, zamieniając żółwia morskiego na lądowego co symbolizuje utratę władzy na morzu i możliwości działalności gospodarczej na wyspach.
To jednak najwyraźniej Ateńczykom nie wystarczyło bo stojąc na czele antyperskiego Związku Delijskiego, w poczuciu swojej potęgi, wydali w 449 r. p.n.e. dekret zakazujący członkom Związku bicia własnej monety. Odtąd jedyną srebrną monetą Związku miał być pieniądz ateński. Obnażyło to imperialne zapędy Ateńczyków i doprowadziło do licznych konfliktów i napięć.
Ateński sen o potędze załamał się w wyniku kolejnych klęsk w wojnie ze Spartą i jej sojusznikom. W 406 r. p.n.e. aby zdobyć środki na dalszą wojnę, przetopione całe złoto zgromadzone w skarbcu na Akropolu i wybito monety złote.
Dwa lata później pokonane Ateny utraciły zdolność emitowania monety srebrnej, zadowalając się miedzianą pokrytą tylko cienką warstwą srebra. Dopiero w 393 r. p.n.e. wznowiono emisję srebrnej tetradrachmy ale nawet wykonanie i wizerunek bogini daleki był od emisji sprzed wojny peloponeskiej.
W 359 r. p.n.e. na północnych rubieżach greckiego świata na tron Macedonii wstępuje król Filip II ojciec. Jego emitowane w dużych ilościach srebrne tetradrachmy i złote statery ozdobione imieniem a niektóre prawdopodobnie konnym wizerunkiem władcy rozpoczynają stopniowy zmierzch monet czystogreckich. Za to syn Filipa Aleksander zwany Wielkim swoimi podbojami rozpowszechni sztukę helleńską w tym medalierską aż po Egipt i Indie.
Wg Aleksandra Krzyżanowska „Numizmatyka grecka” („Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu”, Tom I, Warszawa 1985)
Statystyka: |
Przeglądano: 3664 |
Ilość komentarzy: 0 |
|
|
|
|
|
|